szybkowar: garnek nie tylko dla leniwych

Dziś bez przepisu, za to opowiem słów kilka o moim najlepszym kuchennym przyjacielu - szybkowarze. 

Jest hałaśliwy i na początku odrobinę przeraża, ale tak naprawdę to jeden z moich ulubionych pomocników kuchennych, który pomaga  wyczarować cuda na kiju w krótkim czasie i nie wyobrażam już sobie życia bez niego.

Ciągle jeszcze mało popularny w Polsce, szybkowar zyskał moją sympatię tutaj we Włoszech, gdzie figuruje niemalże w każdej kuchni jako jeden z podstawowych garnków każdej Pani Domu.
Czym tak naprawdę jest? Jak podaje nasza najbardziej popularna internetowa encyklopedia (Wikipedia, oczywiście), cyt. "szybkowar to szczelny garnek, w którym w czasie gotowania potraw następuje wzrost ciśnienia. Powoduje to wzrost temperatury wrzenia wody i przyspieszenie procesu gotowania."

Okazuje się, że nie trzeba wielkich umiejętności, by w tym garnku wyczarować prawdziwe smakołyki. Szybkowar będzie idealnym rozwiązaniem dla tych, którzy gotować nie lubią oraz dla osób o ograniczonej ilości czasu. Co więcej, trudno w nim cokolwiek przypalić, więc i osoby rozpoczynające swoją przygodę w kuchni znajdą w nim sprzymierzeńca. Zupy, które gotują się 15-20 minut czy warzywa, które po 5-8 minutach są idealnie miękkie czy fantazyjne potrawy mięsne w 25 minut to tylko nieliczne przykłady na to, jak bardzo pomoże nam on zaoszczędzić nie tylko czas, ale i pieniądze. 

W tym poście postaram się przybliżyć, jak to tak na prawdę działa no i, kierując się moim doświadczeniem w tej kwestii, doradzić Wam zakup swojego pierwszego magicznego gara ! 

Mamo, Tato, JAK TO DZIAŁA?!

Tak naprawdę szybkowar wygląda jak najzwyklejszy w świecie garnek, najczęściej 3,5 bądź 5-litrowy. Wyróżnia go w zasadzie tylko rodzaj pokrywki, która tutaj służy do szczelnego zamknięcia tego cudeńka. 

Zasada jego działania opiera się na zwiększeniu ciśnienia gotowania potraw, dzięki czemu wzrasta temperatura w naczyniu i odpowiednio skraca to czas gotowania. Szczelna pokrywa umożliwia osiągnięcie ciśnienia ok. 1,5-2 atmosfer, dzięki czemu przygotowywanie potrawy odbywa się w temperaturach powyżej 120 stopni Celsjusza (podczas gdy w zwykłym garnku odbywa się to w temperaturze 100 stopni Celsjusza).

Ponadto, dzięki szczelnej pokrywie, para wodna powstała podczas gotowania zostaje wewnątrz naczynia, dzięki czemu potrawy nie przypalają się, zachowują swój wpaniały smak i kolor oraz cały czas utrzymują stałą temperaturę gotowania (w przypadku zwykłych garnków w 100 stopniach woda zaczyna parować, przez co wytracane jest do otoczenia ciepło, a z garnka ciągle ubywa nam ilość płynów...wszyscy wiemy jak często kończy się to poprzypalanymi spodami bądź wyblakłymi kolorami warzyw).

Czy to trudne?

Stanowczo mówię: NIE! Nie ma nic prostszego w obsłudze. W zależności od potrawy i ilości, jaką chcemy przyrządzić, do szybkowaru wlewa się 1-3 szklanki wody, która parując, będzie wytwarzała w garnku ciśnienie. Błędne jest myślenie, że wszystko musi pływać w wodzie, aby się ugotować. Przynajmniej nie, gdy używamy szybkowaru! Na przykład do ugotowania 1 kg brokułów, będzie potrzebne raptem 1-1,5 szklanki wody (tak, oszczędzamy też wodę!), a czas gotowania skróci się do ok. 8 minut.

Garnek zamyka się szczelnie, zapala palnik i czeka, aż usłyszymy gwizd pary wydobywający się z małego zaworku umieszczonego na pokrywie. W tym momencie w środku zostało osiągnięte pożądane ciśnienie, a para, która będzie ulatywać przez zawór, tzw. gwizdek, to nadmiar wody, który garnek reguluje sobie sam, aby nie wybuchł :-) W momencie rozpoczęcia gwizdu (ostrzegam, jest głośno!) można śmiało zmniejszyć palnik do minimum i zacząć odliczać minuty. Po ugotowaniu odbezpiecza się gwizdek w celu wypuszczenia  pary i zmniejszenia ciśnienia i dopiero w momencie odblokowania się zaworu bezpieczństwa można śmiało otwierać szybkowar. I gotowe...

Który wybrać?

Na Europejskim rynku, również w Polsce (polecam aukcje i sklepy internetowe) dostępna jest cała masa szybkowarów. Biorąc pod uwagę oszczędności, jakich dokonamy przy jego udziale (gaz, woda, czas...), myślę, że warto zainwestować w któryś ze średniej lub wyższej półki. Najważniejsze jest to, aby był wykonany z dobrej stali, miał dobre uszczelki i możliwość ich wymiany, tzn. dostępne na rynku ich zamienniki. Bez uszczelek ani rusz - gdy jedna się zestarzeje, szybkowar nie będzie już spełniał swojej funkcji. Podpowiem jednak, że szybkowary tych średniej i dobrej jakości marek (cena 200-300 zł) będą funkcjonowały na oryginalnej uszczelce przynajmniej dobre 2 lata, przy dość częstym używaniu. Zdecydowanie odradzam na początek szybkowary elektryczne - kosztują dużo, a rezultaty przygotowanych potraw nie różnią się od tych z szybkowarów klasycznych.
Co do pojemności - według mnie najbardziej uniwersalny to ten 5-litrowy. Śmiało przygotujemy w nim małe porcje, nawet dla 1-2 osób, jak i dania dla całej rodziny, nie sprowadzając przy tym do domu ogromnego klamotu, którego nie będzie gdzie schować. Gdy już opanujemy jego używanie do perfekcji, a przygody szybkowarowe spodobają nam się na tyle, by  chcieć eksperymentować jeszcze bardziej, warto będzie zainwestować w jeden większy i jeden mniejszy garnek, według własnych potrzeb. 


Do zakupu polecałabym serwis eBay, ponieważ można tam znaleźć oferty włoskich producentów, którzy przodują w ofercie szybkowarów klasycznych dobrej jakości (marki te dostępne są też w Polskich sklepach, jednak trzeba dobrze przeszukać internet :)). Z tych najlepszych firm, w rozsądnych cenach proponuję:


Lagostina

Źródło

Źródło

BergHOFF

Żródło

Tefal

Źródło

Należy jednak pamiętać, że wybór jest ogromny i nie trzeba absolutnie sugerować się moją opinią. 
Mam nadzieję, że niebawem uszybkowarzymy coś razem!